[CeReN ✓]

Oksurukotu veya diger ismiyle Butterbur, alerjik rinit (saman nezlesi) ve astim gibi diger durumlara potansiyel olarak yardimci olabilecek, migren bas agrilari icin etkili olarak kullanilan tibbi bir bitkidir. On arastirmalar, beyni oksidatif stresden bile koruyabilecegini dusundurmektedir. Bu yazida oksuruk otu bitkinin faydalari hakkinda bilgiler bulunmaktadir.

Migren
Butterbur’un en yaygin kullanimi migren ve bas agrilarinin giderilmesi ve onlenmesidir. 33 yetiskin uzerinde yapilan bir calismada, butterbur ozutu, 3 aylik tedaviden sonra ayda ortalama migren atak sayisini azaltti. Genel olarak, butterbur ile tedavi edilen bireylerin % 45’i plaseboya kiyasla iyilesme gostermistir. Baska bir calismada 4 ay boyunca 245 yetiskin karsilastirildi. Plasebo grubu icin% 26’ya kiyasla butterbur ozutu verilen grupta migren sIkliginda% 48 azalma vardi. Toplamda, 75 mg butterbur alan hastalarin% 68’i iyilesme bildirmistir.
6-17 yaslari arasindaki 108 cocuk uzerinde yapilan bir ankette, bildirilen migren ataklarinin orani cocuklarin% 77’sinde en az% 50 azalmistir. Calisma, 4 aylik butterbur tedavisinden sonra hastalarin% 91’inin “onemli olcude” veya “en azindan biraz iyilestigini” hissettigini bulmustur. Migrenli 58 ilkokul cocugu uzerinde yapilan kucuk bir calismada, butterbur kok ekstresi 12 haftalik tedavi sirasinda migreni onleyemedi, ancak 8 haftalik takip doneminde etkili olmustur. Ancak muzik terapisi her iki donemde de daha etkili olmustur.
Butterbur koku ekstresi, Kanada Bas Agrisi Dernegi ve Amerikan Bas Agrisi Dernegi tarafindan kisa sureli kullanim icin migren bas agrilarinin kisa sureli onlenmesi ve tedavisi icin onerilmektedir. Sonuc olarak, mevcut kanitlar migren ataklarini onlemede butterbur’un ortak kullanimini desteklemektedir. Kisinin saglik kosullarina yardimci olup olmayacagi konusunda uzman bir doktorla gorusulmesi gerekir ve kesinlikle doktorun onerdigi veya recete ettigi tedavi veya ilac yerine kullanilmamalidir.

Saman Nezlesi ve Mevsimsel Alerjiler
Bircok calisma, butterburun mevsimsel alerji semptomlarini hafifletmede etkili oldugunu bulmustur. Iki hafta boyunca ekstrakti alan 580 kisinin yaptigi bir ankette, % 90’i mevsimsel alerji semptomlarinda bir azalma oldugunu bildirmistir. Alerjik rinitli (saman nezlesi) 186 hastayi iceren bir calisma, butterbur ozutunun (Ze339) sadece bir haftalik tedaviden sonra semptomlari azalttigini gostermistir.
20 kisiyi kapsayan baska bir calismada, iki haftada tereyagi ekstrakti tedavisinden sonra, hastalarin alerjene maruz kaldiginda iyilesme suresinde iyilesme oldugu bildirilmistir. Toplam 346 hastayla yapilan iki calisma, butterbur’un (Ze339) mevsimsel alerji semptomlarini azaltmada feksofenadin (Allegra) ve setirizin (Zyrtec) kadar etkili oldugunu gosterdi. Her ikisi de alerjileri tedavi etmek icin kullanilan antihistaminik ilaclardir. Hayvan modelleri, bu etkilere, nazal dokudaki eozinofiller (beyaz kan hucresi tipleri) ve lokotrienlerdeki bir azalmanin yani sira histamindeki bir azalmadan kaynaklandigini ve bunun da alerji semptomlarinin gelismesine katkida bulundugunu gostermistir.
Calismalarin cogu Petasites hybridus butterbur cesidini kullansa da, bir calisma Petasites japonicus’un mevsimsel alerjilerin tedavisinde de etkili oldugunu one surmektedir. Cok sayida umut verici arastirmaya ragmen, bazi celiskili kanitlar vardir. 35 hastayi kapsayan bir calismada, butterbur saman nezlesi semptomlarini iyilestirememis ve diger raporlarla celismistir. Yine, kanitlar butterbur’un saman nezlesi ve mevsimsel alerjilere yardimci olabilecegini dusundurmektedir. Doktor kisinin durumunu iyilestirmeye yardimci olabilecegini tespit ederse, bunu tamamlayici bir yaklasim olarak kullanabilir.

Astim
Birkac calisma, butterbur’un astim semptomlarini azaltmada etkili oldugunu bulmustur. Normal astim ilaclarina ek olarak butterbur ozu ( Petasites hybridus ) verilen 64 yetiskin ve 16 ergenden olusan bir calismada, hastalarin% 83’u semptomlarinda iyilesme gostermistir. 16 astimli hastayi iceren bir baska calismada, butterbur ve inhale kortikosteroidlerin bir kombinasyonu, sadece kortikosteroidlerle tedaviye kiyasla azalmis inflamasyon semptomlari gostermistir.
Farelerde yapilan calismalarda da benzer sonuclar elde edildi, bu da tereyagi verildiginde ve daha sonra alerjenlere maruz birakildiginda, farelerin akcigerlerde iltihaplanmayi azalttigini, iltihapli bolgelere bagisIklik hucrelerinin aliminin azaldigini ve mukus salgisinin azaldigini gostermistir. Butterbur, astim semptomlarinin giderilmesine katkida bulunan birden fazla bilesIk icerir. S-izo-petasin bronkodilator gibi davranabilirken, petatewalid B ve bakkenolid B brons sivisinda eozinofiller, makrofajlar ve lenfositleri (her turlu beyaz kan hucresi) azaltmaktadir.
Sonuclar umut verici olsa da, iki klinik calisma ve bazi hayvan ve hucre tabanli arastirmalar, butterbur’un bu potansiyel faydasini desteklemek icin yeterli kanit olarak kabul edilemez. Daha buyuk populasyonlar uzerinde daha fazla klinik calisma gereklidir.

Somatik Belirti Bozuklugu
Somatik semptom (somatoform) bozukluklari, bir hastanin altta yatan herhangi bir tibbi durumla aciklanamayan fiziksel semptomlar yasadigi bir grup psIkolojik bozukluktur. Somatoform bozukluklari olan 182 kisiyle yapilan bir calismada, tereyagi koku, kediotu koku, carkifelek otu ve melisa yapragi yapraklarinin bir kombinasyonunun, iki haftalik tedaviden sonra kaygi ve depresyon olcumlerini onemli olcude iyilestirdigi bildirilmistir. Butterbur icermeyen ayni kombinasyon anlamli olarak daha az etkilidir. Butterbur’u diger bitkisel ozlerle birlikte test eden tek bir klinik calisma, bu bitkinin somatik semptom bozukluguna yardimci olabilecegini iddia etmek icin acikca yetersizdir. Sadece butterbur testini yapan baska klinik arastirmalara ihtiyac vardir.

Noroprotektif
Butterbur ozleri (Petasites japonicus), beyindeki serbest radikal hasarinin etkilerini taklit eden kainik asit nedeniyle farelerin beynindeki noronlarin olumunu onledi. Beyin hucresi olumunu azaltmanin yani sira, farelerde daha az nobet gorulmustur. Hucre temelli bir calismada, butterbur ozutu insan sinir hucrelerini reaktif oksijen turlerinin (ROS) neden oldugu hasar ve olumden korumustur.

Ulser
Butterbur ozu (Petasites hybridus) farelerde mide ulseri buyuklugunu azaltti ve alkolden kaynaklanan mide hasarina karsi korumustur.

Kan Kolesterol Seviyeleri
Butterbur ozu, farelerde toplam ve LDL- kolesterol duzeylerini onemli olcude azaltmistir.

Sismanlik
Petasites japonicus ozutu, yag birikimini azaltti ve obeziteye egilimli farelerde toplam kilo alimini engellemistir.

Yuksek Tansiyon
S-petasin ve iso-S-petasin, butterbur’daki aktif bilesIkler, sicanlarda kan basincini azaltir. Bu bilesIkler, kan damarlarini cevreleyen duz kaslarin aktivasyonunu azaltarak, genislemelerine ve boylece kan basincinin dusmesine neden olmustur.

Antioksidan
Butterbur dogal olarak karaciger hasarina neden olan molekuller icermesine ragmen, bu molekuller olmadan islenmis butterbur aslinda farelerde karacigerdeki antioksidan enzimlerin aktivitesini arttirmistir. Spesifik olarak, artmis aktivite gosteren enzimler glutatyon reduktaz (GSR), glutatyon peroksidaz (GPx), glutatyon S-transferaz (GST’ler) ve kinon reduktaz (QR) idi. Bu enzimler karacigeri serbest radikal hasarindan korumaktadir.

Erkek Cinsel Sagligi
Fare hucresi temelli bir calismada, butterbur (Petasites japonicus) ozu, test tuplerinde sperm ureten hucrelerin buyumesini uyarmistir.


Kan Pihtilarini Onleme
Petasites japonicus, kan pihtilarini (fibriginler ve fibrinojenler) olusturan proteinlerin kanda cozunmesine yardimci olan ve kan pihtisinin buyumesini onleyen fibrolitik serin proteaz adi verilen bir tur enzim icerir. Bu enzimin farelerde kan pihtilarini (tromboz) onledigi ve insan fibrinlerinin ve fibrinojenlerin parcalanmasini destekledigi gosterilmistir.

Kanser
Butterbur (Petasites japonicus) yapraklarindan elde edilen bir ekstrakt, farelerde karaciger tumorlerinin boyutunu azaltti ve mide, kolon ve rahim kanseri hucreleri icin tok******************.