[CeReN ✓]

Dunya Saglik Orgutu (DSO) saglik terimini insanin fiziksel, zihinsel ve sosyal acidan butun sekilde iyi olmasi olarak tanimlamaktadir. Saglikli olmanin da on kosullarindan biri yeterli ve dengeli bir beslenmedir. Beslenme sirasinda tuketilen besinler hem fiziksel hem de ruhsal sagligimizi etkilemektedir. Yapilan arastirmalar dengeli beslenmesinin ruhsal saglik icin onemli oldugunu gostermektedir.

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Lütfen Üye Olmak için TIKLAYIN...]
Ornegin sabah kahvaltisi yaparak gune baslanmasi kan sekerinin dengede kalmasi nedeniyle daha enerjik ve pozitif hissedilmesine katkida bulunabilir.

Besinlerle duygu durumumuz arasindaki iliski kari****************** ve bu beslenme bicimimizi etkileyebilmektedir. Stresli hissedilen zamanlarda asiri yemek yemek yaygin bir davranistir. Bununla birlikte boyle zamanlarda istahsizlik hissedilmesi de olabilmektedir. Her insanin stresle bas edebilme sekli farklidir. Yasanilan duygusal durumun yogunluguna gore kisi rahatlatan ve stresi azaltan yiyecek arayisina girer, yani karbonhidrat orani yuksek, yagli ve tatli yiyecekler tercih edebilir. Bu tur gidalarin tuketilmesinden sonra beynin odul merkezi uyarilarak duygu durumuna verilen tepki azalir.

Klinik depresyonun temel ozelligi ilgi ve zevk azligi, umutsuzluk, karamsarlik ve hos olmayan duygu durumularidir. Bu sekilde hisseden kisiler kotumser dusuncelere sahiptir ve olagan etkinliklerden, hayattan zevk almazlar. Bu durumda besinlerin etkisi depresyon semptomlarinin azalmasinda etkili olabilir. Yapilan arastirmalarda diyet ve yasam tarzi degisIkleri depresyon icin etkili bir koruma ve tedaviye yardimci olabilecegi gorulmustur.
Stres durumunda, kisinin hizla rahatlamasini saglayacak besinler aramasi kisir bir donguye yol acabilmektedir. Yani karbonhidrat degeri yuksek besinlerin kan sekerinde adrenalin ya da genellikle stres hormonu olarak adlandirilan epinefrin hormonunun dalgalanmasina neden olabilmektedir. Bu duruma gore yuksek oranda rafine karbonhidrat ve seker tuketimi stres ile basa cikmayi zorlastirabilir.

PsIkolojimiz Uzerine Besinlerin Etkisi
Besinler ve duygu durumu arasindaki iliski besinlerin duygu durumunu etkilemesiyle ters yonlu olarak da olabilmektedir. Bazi besinlerin strese karsi direnc kazanilmasini sagladigi gorusu bulunmaktadir. Bazi arastirmalar gunluk meyve-sebze tuketiminin yuksek olmasiyla pozitif ruh hali arasinda iliski oldugunu belirtmislerdir. Bazi arastirmacilar ise major depresif bozukluk ve intihar riski gibi ruhsal hastaliklarin vucuttaki omega-3 yag asitlerinin dusuk oranda bulunmasi ile ilgili oldugunu bulmuslardir. Bu arastirmalar isiginda, ruh sagligi icin nasil beslenilmesi gerektigini inceleyen beslenme psIkiyatrisi alani ortaya cikmistir.

Besinlerin ruh halimizi nasil etkiledigini serotonin teorisi aciklamaktadir. Norotransmitterler ve noromodulatorler, sinir sistemimizdeki kimyasal iletisiminin temel birimleridir. Serotoninin, uyku, istah ve durtu kontrolunun duzenlenmesi gibi gorevleri bulunmaktadir. Beynin istiridye, salyangoz, ahtapot, kalamar, muz, ananas, erik, findik, sut, hindi, ispanak ve yumurta gibi besinlerde bulunan triptofandan uretilen onemli bir norotransmitter olan serotoninin seviyesinin artmasi, ruh halinin iyi olmasinda etkilidir.

Depresyona Besinlerin Etkisi
Depresyonun ortaya cikisinda ve devam etmesinde cesitli besinlerin, besin ogelerinin ve bilesIklerinin etkisi olabilecegi ileri surulmustur. Bu konuda son yillarda yapilan calismalarda, bagirsak-beyin arasinda etkili olan enerji homeostazisi ve duygu durumu degisIkligini saglayan yeni mediyatorler (IGF-1, NPY, BDNF, ghrelin, leptin, CCK, GLP-1, AGE, glikoz metabolizmasi ve mikrobiyota) bulunmustur. Bunun icin zeytinyagi, balik, meyve, sebze, findik, baklagil, islenmemis et ve sut gibi gidalarin depresyon riskinin azalmasinda etkili oldugu ve depresyonun tedavisinde kullanilabilecegi belirtilmistir. Bununla birlikte sekerli icecekler, rafine gidalar, kizarmis yiyecekler, islenmis et, rafine tahillar ve yag orani yuksek sut urunleri, biskuvi, meze ve hamur isi tuketiminin fazla oldugu beslenme aliskanliklarinin depresyon riskinin artmasinda etkili oldugu ileri surulmustur. Ayrica kalsiyum, krom, folat, coklu doymamis yag asitleri, D vitamini, B12 vitamini, cinko, magnezyum gibi besin bilesIkleri antidepresan tedavisinde ek tedavi stratejileri olabilecegi belirtilmistir. Bu anlamda beslenme sekli ve yasam tarzi degisIkliklerinin depresyon icin makul etkili, koruma ve tedavide destekleyici unsur olabilecegi belirtilmektedir.

Ozetlersek, psIkolojik hastaliklara neden olma ya da iyilesme surecinde beslenme tek basina etkin degildir. PsIkolojimizi etkileyen bircok neden bulunmaktadir. Ancak, psIkolojimizin duzelmesinde ve korunmasinda yedigimiz besinlerin etkisi bulunmaktadir. Bu durumda saglikli ve kaliteli bir yasam icin dengeli beslenmek destekleyici etkenlerden biridir.

Kaynak; [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Lütfen Üye Olmak için TIKLAYIN...]