21 Mayıs 2023, 02:43
|
#1 |
| | Haz Dolu Bir Hayat mı? Anlamlı Bir Hayat mı? Mutluluk ve anlam arayışının felsefede çok eskilere dayanan bir geçmişi vardır. Antik dönemde iyilik hali iki kavram altında incelenir. Birincisi hazzın karşılığı olan “hedonia”, diğeri anlamlılığın karşılığı olan “edomonia”. Mutlu bir hayat haz ve eğlence aramanın ötesinde daha büyük bir anlam peşinde olmaktan geçiyor. Bunlar aile, iş, doğa veya tanrıya yönelme olabilir.
Hem mutlu hem de anlamlı bir hayat sürmek mümkündür. Ancak birçokları için, farkında olarak veya olmayarak, hazzı kovalamak, anlamlı bir hayatın peşinde olmaktan daha caziptir. Sevdiklerimize, mutluluğun o kişi için ne anlama geldiğini bilmeden ve hiç düşünmeden “mutlu bir yeni yıl” veya ”mutlu bir yaş” dileriz. Bir anlamda mutluluk kafamızın içindeki iyilik durumunu temsil eden bir klişedir. Nielsen Araştırma Şirketi’nin yaptığı bir araştırmaya göre, insanların en büyük dileği “hayatı dolu dolu yaşayarak tadını çıkartmak"tır. Araştırmalara göre insanların büyük çoğunluğu “mutlu olmayı” dilek listelerinin en tepesine koyuyor. Kişisel gelişim kitapları ve yaşam koçları mutluluk vaadiyle uçsuz bucaksız bir işkolu yaratıyor.
Mutluluk ve haz çok kere karıştırılır. Haz kısa sürelidir ve bir nesne aracılığı ile doyum verir. Haz alış- veriş, cinsellik, yemek, sigara-alkol-madde kullanımı, internet-oyun-sosyal medya, kumar gibi dürtü temellidir ve beyinde dopamin salgılanmasıyla kişiyi hoşnut eder. Buna karşılık anlam arayışı hayatla ilgili sorumluluk üstlenmeyi, hazzı ertelemeyi gerektirir ve zahmetlidir.
Ancak gerçekte iyi duygularla ve hoşnutlukla dolu bir hayat insanların birinci motivasyon kaynağı mı olmalıdır? Araştırmalar insanı hoşnutluk veren duygularla dolu bir hayatla, anlamlı hayatın birbirinden farklı olduğunu ve gerçek mutluluğun sadece anlamlı bir hayatın peşinde olmakla mümkün olabileceğini ortaya koyuyor. Psikologlar klişe olan mutluluk peşinde koşmanın insanları nasıl etkilediğini ve bu konudaki bazı eğilimleri araştırdılar ve mutluluk peşinde koşmanın çoğunlukla iyilik halini olumsuz etkilediği sonucuna vardılar. Basitçe ifade etmek gerekirse, mutlu olmaya çalışmak, mutsuz ediyor. |
|
| |