[CeReN ✓]

Covid-19 pandemisi herkes icin zor ve kafa karistiricidir. COVID-19 yeni bir durum oldugu icin bilinmeyen cok sey vardir. Dunya Saglik Orgutu (WHO) ve Hastalik Kontrol ve Onleme Merkezleri (CDC) gripten ve COVID-19’dan korunmak icin ellerin sIk yikanmasini tavsiye etmektedir ancak egzama (atopik dermatit veya dishidrotik egzama) gibi bir cilt rahatsizligi varsa, ellerin yikanmasi genellikle kuru ve catlamis cilde, kasintiya, agri ve muhtemelen enfeksiyona, egzamanin alevlenmesine yol acar.

Egzama COVID-19’a Yakalanma Ihtimalini Artirir mi?
Egzamali kisilerin COVID-19 gecirme olasiliginin daha yuksek oldugunu veya hastaliga yakalandiklari takdirde durumun daha siddetli bir formunu deneyimlediklerini gosteren bir kanit yoktur. Ciltteki acik catlaklarin veya yariklarin COVID-19 bulasma olasiligini artirip artirmayacagi kesin olarak bilinmemektedir. Koronavirus, yakindaki insanlarin agizlarina, burunlarina ve hava yollarina giren enfekte bir kisinin oksuruk ve hapsiriklarindan kaynaklanan solunum damlaciklari yoluyla yayildigi icin hasarli bir cilt bariyerinin COVID-19 gelisme riskini artirmasi pek olasi degildir. Solunum yolu hastaliklarinin yayilmasini onlemek icin egzamali kisiler antiseptik mendiller ve temizlik urunleri kullanirken her zaman eldiven giymelidir cunku bu urunler ciltle temas ettiginde cok yipratici olabilir.



Egzamalilar Ellerini Yikamak Icin Ne Kullanmali?
Ozellikle hemen sonrasinda nemlendirici krem uygulandiginda el yikamak genellikle el dezenfektani kullanmaktan daha iyidir. Hukumet ve saglik yetkililerinin tavsiyesi, varsa virusu temizlemek icin ellerin normalden daha sIk ve daha fazla sabun ve ilik suyla yikanmasidir ancak ellerin sabunla sIk yikanmasi, kuru cilt ve el egzamasi da dahil olmak uzere egzamali kisilerde sorunlara neden olabilir. El yikamanin amaci, su ile yikayarak virus parcaciklarini ve bakterileri uzaklastirmaktir. Dermatologlar ellerin ozel solusyonlarla yikanmasinin sabun kullanmak kadar etkili olmayabilecegini soylemektedir. Bunun nedeni, virus parcaciklarinin, yikanmamis solusyon kalintilari icinde cilt uzerinde kalabilmesidir. Bu en son saglik tavsiyesiyle dermatologlar egzamali kisilerin mumkun oldugunca yumusatici bir solusyon yerine sabun ve su ile ellerini yikamasi icin hukumetin talimatlarinin izlenmesini tavsiye etmektedir. Insanlarin ellerini sabunla cok sIk yikamasinin neden olabilecegi veya kotulesebilecegi kuru cilt ve el egzamasini yonetmenin yollarinin bulunmasi onemlidir. Bunun icin stratejiler sunlardir:
*Eller sabun ve su ile yikandiktan sonra cildin korunmasi icin nemlendiren bir solusyonla tekrar yikanmalidir.
*Yikandiktan sonra, cildin kuru ve agrili hissedildigi zamanlarda gun boyunca ellerin nemlendirilmesi icin yumusatici kremler kullanilmalidir.
*Eller yikandiktan sonra ovularak degil, nazikce kurulanmalidir.
*Bir merhem kullanilarak ve temiz pamuklu eldivenler giyilerek gece boyunca kuru eller yeniden nemlendirilmelidir.
*Cildi tahris edebilecek deterjanlarin veya diger temizlik urunlerinin kullanilmasi gerekiyorsa nitril eldiven giyilmelidir. Bunlar cilt icin fiziksel bir bariyer saglar.
*Daha siddetli el egzamasi gelisirse doktora danisilmalidir cunku iltihap varsa receteli ilaclara ihtiyac duyulabilir.
Eger dezenfektan jel kullanmak gerekiyorsa (egzamayi tahris edebilir) sonrasinda tahris edici etkiyi en aza indirmek icin normal bir nemlendirici krem uygulanmalidir. Egzama dostu el dezenfektani yoktur cunku hepsi cildi kurutan alkol icerir. Yuzeylere dokunmaktan kacinilamayacak halka acik yerlerde virusler burun mukoza zarlarina girdigi icin burna, gozlere veya agza (veya bebege, cocuga) dokunmamaya calisilmalidir.

Egzamali Kisiler Nelerden Kacinmali?
Cilt bariyerinin butunlugu el hijyeninin onemli bir yonudur. Ellere uygulanan antiseptik ve antibakteriyel urunlerin cogu cilt icin oldukca serttir. Genel olarak, uygun teknik kullanilirsa (yani 20 saniye sabunla ve ilik suyla yikamak) el hijyeni icin antiseptik bilesenlerin kullanilmasina gerek yoktur. Mevcut salgin kosullari altinda, sadece bazi sert el antiseptiklerine erisilebilir, bu nedenle uygun hijyen saglayan ve hastalik bulasmasini onleyen bu urunlerin artilari tahris edici eksi taraflarindan fazladir. El egzamasi veya atopik dermatit ataklarina meyilli olanlar sert sabun veya sIk el yikayanlar tedbirli olmali ve cilt bariyerini korumaya ve egzamanin alevlenmesini onlemeye yardimci olmak icin nemlendiriciler kullanmalidir. Her yikamadan sonra nemlendirici uygulamak kurutucu etkilerinin cogunu azaltabilir. Eller yikandiktan sonra tek kullanimlik bir kagit havlu veya mendille kurulanmalidir. Sik sIk suya maruz kalmanin yani sira cilt icin travmatik olmasi nedeniyle kurularken cok ovalamamak gerekir. Cogunlukla kuruduktan sonra (cilt hala biraz nemli iken) ellerin ve parmaklarin tum yuzeyini kaplamasi icin bol miktarda nemlendirici kullanilmalidir. Nemlendirici secimi buyuk olcude tercihe, surdurulen gunluk yasam aktivitelerine baglidir.
Genellikle farkli urunlere duyarli olan egzamali hastalarin kendileri icin en iyi olan sabun ve nemlendiriciyi yanlarinda tasimasi onerilir fakat bu salgin senaryosunda iki husus daha vardir. Ilk olarak, urunlerin zararli mikroplarla kontaminasyonunu (bulasmasini) onlemek icin nemlendirici uygulanmadan once eller duzgun bir sekilde temizlenmelidir. Ikincisi, insanlarin sabun ve nemlendiricileri tasimak icin kullandiklari kaplarin disi da temizlenmeli veya sterilize edilmelidir. Aksi takdirde, krem tuplerinin ya da sabun kaplarinin yuzeylerinde zararli mikroplarin tasinmasi riski vardir. Her el yikamadan sonra nemli tutan bir krem kullanmak, el yikamanin kurutma etkilerinin cogunu dengeleyebilir. Egzama yonetimi dogru bir sekilde surdurulmeye calisilmalidir. Elleri yumusatan, nemlendiren krem ya da losyon bol miktarda ve sIk sIk (gunde en az iki kez ve cilt cok kuru ise her birkac saatte bir) uygulanmali ve diger tedavilere doktorlarin onerdigi sekilde devam edilmelidir.

Egzama Ilaclari BagisIklik Sistemini Baskilar mi?
Coklu klinik calismalardan elde edilen verilere dayanarak egzamaya karsi kullanilan ilaclar genellikle bir immunosupresan (bagisIklik baskilayici) degildir ve genel olarak daha yuksek enfeksiyon oranlari ile iliskili degildir fakat nazofarenjit (soguk alginligi), ust solunum yolu enfeksiyonlari ve kutanoz herpes virus enfeksiyonlari (ucuk) biraz daha yuksek orandadir. Egzamalilarin tedavisi icin verilen enjekte edilen ilaclarin COVID-19 veya ilgili hastaliklarin bulasma riski uzerinde herhangi bir etkisi olup olmayacagina dair yeterli kanit yoktur. Immunsupresan bir ilac, biyolojik ilac veya oral steroid alanlar salgina yakalanmaktan korkarak almakta olduklari ilaci birakmamali, tedaviyi durdurmamali veya doz degistirmemelidir. Kullanilmakta olan herhangi bir ilac sadece dermatolog tavsiyesi uzerine durdurulmalidir.

Egzamayi Daha da Kotulestiren Stresle Nasil Basa Cikilabilir?
Normalde stres ve kaygiyi hafifletme yollarindan bazilari (ornegin, egzersizler, yeni arkadaslarla tanismak, uzun kir gezintilerine cikmak) maalesef su anda mumkun degildir. Gevseme ve farkindalik egzersizleri yapmak yararli olabilir. Internette ornegin YouTube’da ucretsiz olarak kaygiyi hafifletmeye ve uykuya dalmaya, yoga ve fitness egitimlerine yardimci olmak icin hazirlanmis cevrimici cok sayida video bulunmaktadir.