[CeReN ✓]

Terleme, vucudun fazla isinmasini engelleyen sogutucu dogal bir mekanizmadir. Beynin hipotalamusu vucut sicakligini duzenler ve sonunda bizi serin tutmaya yardimci olmak icin sayilari 2 milyonun uzerindeki ter bezlerinin uyarilmasina yol acar. Sulu ter ciltten buharlastikca, isi enerjisini serbest birakir ve bu da vucudu sogutur. Vucut ve yuzde gorulen atesle birlikte gelisen kizarmalari gercek anlamdaki gece terlemelerinden ayirmak zordur. Uyku hiperhidrozu olarak da bilinen gece terlemeleri, geceleri meydana gelen, kiyafetleri ve carsaflari islatabilecek, asiri isinmis bir ortamla ilgili olmayan siddetli sicak basmalaridir. Yatak odasi alisilmadik derecede sicaksa veya cok fazla yatak ortusu, yorgan ya da kiyafetle uyunuyorsa, uyku sirasinda terlenebilir, bu normaldir.

Gece Terlemesinin Nedenleri
Populasyonun % 3 kadarini etkileyen gece terlemesi ciddi hastaliklarin belirtisi olabilir. Bircok sebebi olabilen gece terlemelerinin nedenlerinin cogunlugu yasami tehdit etmez ama durumun altinda yatan olasi sebeplerin belirlenmesi icin her zaman bir doktora danisilmalidir. Nedenine gore ortaya cikan semptomlar degisebilir. Nedeni bulmak icin, bir doktor ayrintili bir tibbi oykuye sahip olmali ve gece terlemelerinden hangi tibbi durumun sorumlu olduguna karar vermek icin testler yapilmasini istemelidir. Gece terlemesine sebep olabilecek bazi durumlar sunlardir:

1-Menopoz: Menopoz gecisinde (perimenopoz) yasanabilen sicak basmalari gece meydana gelebilir ve terlemeyenin sebebi olabilir. Sicak basmalari ve perimenopozun baska semptomlari gercek menopozdan (adet donemlerinin kesilmesi) birkac sene once gelebilir.
2-Idiyopatik hiperhidroz: Idiyopatik hiperhidrozda, vucutta herhangi bir tanimlanabilir tibbi sebep olmaksizin kronik bir sekilde fazla ter uretilir.
3-Enfeksiyonlar: Tuberkuloz (TB), genel olarak gece terlemesiyle iliskili bir enfeksiyondur ancak endokardit (kalp kapaklarindaki bakteriyel iltihaplanma), osteomiyelit (enfeksiyon sebebiyle kemiklerde iltihaplanma) ve apseler (ornegin, cibanlar, apandisit, bademcikler, perianal, peritonsiller, divertikulit) gibi bakteriyel enfeksiyonlar da gece terlemelerine neden olabilir. Diger yaygin sebepler arasinda HIV ya da AIDS, grip ve buna benzer atesli hastaliklar bulunur.
4-Kanserler: Gece terlemesi bazi kanser turlerinin ( sIklikla losemi ve lenfomanin) erken belirtisi olabilir. Teshis edilmemis bir kanser turu olan kisilerde, ates ve vucut agirligindaki aciklanamayan kayiplar gibi baska belirtiler de gorulebilir.
5-Ilaclar: Bazi ilaclari almak gece terlemesine neden olabilir. Diger fiziksel belirtiler, enfeksiyon veya tumor gibi belirtiler yoksa gece terlemesi ilaclara baglanir.
Antidepresan ilaclarin gece terlemesine sebep oldugu bilinmektedir. Selektif serotonin geri alim inhibitorleri ya da kisaca SSRI’lar, TrisIklik antidepresanlar, ve yeni bazi ajanlar, bupropion (Wellbutrin) ve venlafaksin (Effexor) dahil her cesit antidepresan ilac % 8 ile 22 arasinda bir aralikla, gece terlemelerine neden olabilir. Baska psIkiyatrik ilaclarin da terlemeyle iliskisi olabilir. Aspirin ve asetaminofen (Tylenol ve digerleri) gibi atesi dusurmek icin alinan ilaclar (antipiretikler) bazen terlemeye neden olabilir. Bunlardan baska kullanilan bazi ilaclar da gece terlemesiyle karistirilan kizarma durumuna ( yanaklar ile boyun cildinde) sebep olabilir. Kizarmaya neden olabilecek bircok ilactan bazilari sunlardir:
*Niasin (Niacor, Niaspan, Slo-Niacin)
*Tamoksifen (Nolvadex)
*Hidralazin
*Nitrogliserin
*Sildenafil (Viagra).
Kortizon, prednizon ve prednizolon dahil olmak uzere yukarida belirtilmeyen bircok ilac da kizarma veya gece terlemesi ile iliskili olabilir. Bireyler, ilaclarinin olasi yan etkileri ile ilgili sorulari varsa doktorlarina veya eczacilarina danismalidir.
6-Hipoglisemi: Kan sekeri dusuklugu de terleme sebebi olabilir. Oral diyabet ilaclari veya insulin alan kisilerde geceleri terlemeye eslik eden hipoglisemi olabilir.
7-Hormon bozukluklari: Terleme ya da kizarma karsinoid sendrom, feokromositoma ve hipertiroidi gibi hormonal bozukluklarla birlikte gorulebilir.
8-Norolojik durumlar: Nadiren, otonom disrefleksi, post-travmatik siringomiyeli, inme ve otonom noropati gibi norolojik sorunlar da terleme artisina, gece terlemesine sebep olabilmektedir.
9-Obstruktif uyku apnesi: Bogaz duvarlari daralip soluk almayi kisitlayabilir. Uyku apnesinin tedavi edilmemesi nedeniyle gorulen gece terlemeleri genel nufustan 3 kat fazladir.
10-Gastroozofageal reflu hastaligi: Birincil belirti mide eksimesi olsa da gece terlemeleri de yaygindir.

Erkeklerde Gece Terlemesi
Erkeklerde yukarida belirtilen durumlar nedeniyle gece terlemesi gorulebilir. Doktorlara aktarilanlara gore erkekler “andropoz” doneminde gece terlemesi yasayabilir. Bu, testosteron hormonu dusuklugune baglanir fakat destekleyecek kanit cok azdir.

Kadinlarda Gece Terlemesi
Kadinlar genellikle hormonal degisIklikler nedeniyle menopoz doneminde gece terlemeleri ve sicak basmalari yasanir. Istenmeyen terlemeleri azaltabilmek icin saglikli kilo korunmali, dengeli beslenmeli, havalandirilmis odada uyunmali, hafif, sentetik olmayan kiyafetler tercih edilmelidir. Yasam tarzi degisIklikleri yeterli degilse hormon tedavisi ile semptomlar iyilestirilebilir.

Doktora Ne Zaman Gitmek Gerekir?
Gece terlemeleri, genellikle cok sicak kosullarda uyumak ile iliskili yaygin bir sIkintidir fakat gece terlemesi veya terleme duzenlerinde degisIklik olan kisiler bir doktorla konusmalidir. Gece terlemesinin sebeplerinin ortaya cikarilip tedavi edilmesi cogunlukla dahiliye doktorlari, aile hekimleri ya da jinekologlar (kadin dogum uzmanlari) tarafindan gerceklestirilir. Belirli tibbi sorunlarla ilgili ise, norologlar, endokrinologlar, onkologlar ve bulasici hastalik uzmanlari ya da baska uzmanlar da teshis ve tedavide yer alabilir. Asagidaki durumlar mevcutsa kisiler bir doktoru gormelidir:
*Uykudan uyandiran ya da endiselendiren devamli gece terlemeleri varsa
*Cok yuksek bir sicakliga sahipseniz (sicaklik ve titreme hissediyorsaniz), oksuruk veya ishal varsa
*Gece terlemesi var ve sebepsiz yere kilo veriyorsaniz

Gece Terlemesi Tedavisi
Gece terlemesi genellikle zararli bir rahatsizlik degildir fakat bazen yukarida belirtilmis olan tibbi sorunlarin isareti olabilir. Gece terlemesi tedavisi eger varsa saptanan nedenlerine bagli olacaktir. Gece terlemeleri icin tercih edilen tedavi, hormon dengesizliklerini duzeltmesinden, ilaclari ayarlamaktan ve katkida bulunan faktorlerle ilgilenmekten olusur. Asiri terlemenin dogrudan, belirlenmis bir nedeni yoksa tedavi asagida belirtilenler gibi hem onleme hem de idare etme yontemlerinden olusur.
*Hafif, nefes alabilen, sentetik olmayan gecelikler ve carsaflarla serin bir ortamda uyumak
*Sarip sarmalayan veya agir bir yorgan kullanmaktan kacinmak
*Alkol, kafein ve baharatli yiyeceklerden kacinmak
*Koltuk altlari, eller, ayaklar, sac cizgisi, sirt, gogus veya kasIk gibi vucudun en hassas bolgelerine bir antiperspiran (terleme engelleyici) uygulamak
*Yatmadan once 2 ila 3 saat icinde yemek yememek
*Az yagli ve dusuk sekerli beslenmek
*Klima veya vantilator kullanmak
*Yatmadan once ve gece terlemesi ile uyandiktan sonra gevseme nefes egzersizleri yapmak
*Yeterli gunluk egzersiz yapmak
*Normal kiloyu korumak
*Gun boyunca bol su icmek
Antikolinerjik ajanlar olarak bilinen ilaclar terlemeyi azaltmaya yardimci olabilir fakat bunlar sadece bir doktorun tavsiyesi altinda alinmalidir.